Αποκατάσταση ζημίας μετόχου (μειοψηφίας) από ενέργειες του Δ.Σ. της Α.Ε.

31 Ιουλίου 2007

Πρόσφατα κρίθηκε από τον Άρειο Πάγο (ΑΠ1298/06) ότι δικαιούται αποζημίωση και χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης, ο μέτοχος του οποίου το δικαίωμα να συμμετέχει σε μια οικονομικά εύρωστη εταιρία, προσβλήθηκε άμεσα από δόλιες ενέργειες του Δ.Σ. της εταιρίας, το οποίο ελεγχόταν όπως και η γενική συνέλευση από την πλειοψηφία των μετόχων. Στην περίπτωση που κρίθηκε, τα γεγονότα έχουν ως εξής: η Α.Ε. της οποίας μέτοχος κατά 16% ήταν ο θιγόμενος είχε ως κύριο περιουσιακό στοιχείο το 40% μιας δεύτερης Α.Ε., η οποία επρόκειτο να εισαχθεί στο χρηματιστήριο και για το λόγο αυτό ήταν απολύτως αναμενόμενη μεγάλη αύξηση της πραγματικής αξίας των μετοχών της (από 1.000 σε 300.000 δρχ.). Ο θιγόμενος μέτοχος της μειοψηφίας, αρνήθηκε εκβιαστική πρόταση πώλησης των μετοχών του σε τιμή χαμηλότερη τόσο της πραγματικής όσο και της αναμενόμενης από την πλευρά της πλειοψηφίας. Τότε το Δ.Σ. και η Γ.Σ. χρησιμοποιώντας τη δύναμη της πλειοψηφίας αποφάσισαν και πράγματι ενέργησαν την πώληση όλου του ποσοστού του 40% της δεύτερης Α.Ε., περιλαμβανομένων και των μετοχών του θιγόμενου μετόχου σε μια τρίτη Α.Ε. που ίδρυσαν οι μέτοχοι της πλειοψηφίας και της οποίας ήταν και οι μόνοι μέτοχοι, αποκλείοντάς τον έτσι από τη νέα εταιρία, προκειμένου να καρπωθούν οι ίδιοι αποκλειστικά το οικονομικό όφελος που θα προέκυπτε από την αύξηση της αξίας της εταιρικής περιουσίας.    

 

Παρόλο που η όλη διαδικασία ήταν νομότυπη και νομιμοφανής, η συμπεριφορά της πλειοψηφίας θεωρήθηκε από τον Άρειο Πάγο αντίθετη στα χρηστά ήθη, με την έννοια που την αντιλαμβάνεται ο μέσος κοινωνικός άνθρωπος, σκεπτόμενος με φρόνηση και σύμφωνα με το κοινό συναίσθημα και την κοινωνική ηθική, λαμβάνοντας υπόψη τα κίνητρα και το σκοπό των υποκειμένων αυτής της συμπεριφοράς, το είδος των μέσων που χρησιμοποιήθηκαν για την επίτευξη του σκοπού, έστω και θεμιτού, καθώς και όλες τις υπόλοιπες περιστάσεις.

 

Στην προκειμένη περίπτωση τα όργανα της (πρώτης) εταιρίας, Δ.Σ. και Γ.Σ., με πρόθεση και με τρόπο αντίθετο στα χρηστά ήθη, ματαίωσαν τη βάσιμη προσδοκία και πιθανότητα του θιγόμενου μετόχου να αποκτήσει κάποια δικαιώματα ή κάποια αγαθά. Επομένως αυτός δικαιούται να λάβει ως αποζημίωση τη διαφορά από την αύξηση της αξίας των μετοχών του και επιπλέον χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης.